ساروج:
ساروج یکی از ابتکارات معماری ایرانی در دوره های گذشته است بسیار زیاد است در گذشته اهمیت بسیار زیادی را داشته و از آن جهت ساخت حوض ، آب انبار ، برکه گرمابه ، بنای خانه و سد استفاده میکردند.
ساروج نمونهای از مصالح خیلی قدیمی است که در معماری ایران و دیگر کشورهای کنار خلیج فارس استفاده می شد تاریخ دقیق شروع استفاده از ساروج را نمیتوان گفت ولی ساروج های ۷۰۰ ساله در نقاطی از کشور یافت شدهاند.
جالب است بدانیم در تهیه ساروج از شن و ماسه و آهک و سفیده تخم مرغ استفاده کرده اند.
همانطور که گفتیم ساروج متعلق به معماران ایرانی است برای نمونه شهر تاریخی باستانی شوشتر که در ایران است از این ماده استفاده کردهاند، ولی دیگر کشورهایی از آن استفاده کردند مثلاً کشور پادشاهی سلطنت عمان در دانشگاههای این کشور مانند دانشگاه سلطان قابوس به ساروج به عنوان یک ملات نگاه کرده اند و همچنین مقاله هایی در این مورد ارائه دادند. در کشور یمن و افغانستان هم مورد استفاده قرار گرفته است.
آخرین باری که در ایران از ملات ساروج استفاده شده است حدود هشتاد سال قبل و در آغاز دوره پهلوی بوده است و بعد از آن استفاده از این ملات کاملا کنار گذاشته شد و از معماری ایران حذف شد و فقط از آن در کتب مصالح اشاره شده است.
روش ساخت ملات ساروج:
برای تهیه ساروج اول باید خاک را در نسبت ۶ و ۴ ترکیب کرد و به این روش گلی سفت ساخته میشود و باید در طی دو روز آن را ورز داد. سپس بخشی از خاکستر کوره های حمام را با کمی مواد الیافی لوئی ( تخم و پرزهای نوعی نی است) به آن می افزایند. سپس این ترکیب تازه را توسط چوب هایی که به قطر ۱۰ سانتی متر هستند می کوبند تا به خوبی با هم ترکیب شود.
روش شناخت ساروج:
روش های شناختن ساروج خیلی متنوع است و تعدادی از بهترین روش ها را در ادامه مطلب خواهیم گفت
…یکی از روشهای شناخته ساروج روش تست صدا است برای این کار لازم است تا با چکش یا وسیله ای مانند آن به محل مورد نظر ضربه وارد کنید این کار را باید چندین بار انجام داد اگر هیچ جرقه مشاهده نشد آن ساروج است ولی در صورت دیدن جرقه آن ترکیب به کار رفته یا سنگ است و یا ترکیب های دیگر
…میتوانید با اره سطح مورد نظر را کمی خراش دهید اگر آن ترکیب پودر شد میتوان گفت آن ساروج است.
…از دیگر روشهای تشخیص ساروج استفاده از ترکیب آب و بنزین است به این صورت که آن را روی محل مورد نظر ریخته و سپس اگر سیاه شد ساروج است ولی اگر تغییر رنگ مداد ساروج نیست.
… می توانید یک قسمتی از آن محل مورد نظر را جدا کنیم و درون آب جوش بیندازید و در حدود ۱۰ دقیقه صبر کنید اگر چربی بر روی سطح آب جمع شد ساروج است.
… می توانید بر روی آن سطح موردنظر سرکه به ریزید و مقداری صبر کنید اگر در حال جوشیدن است آن سطح ساروج است البته این روش به نوع ساروج بستگی دارد و شاید این روش برای تشخیص نوع ساروج بیشتر مورد استفاده قرار بگیرد.
… از روش نگاه کردن هم میشود ساروج را تشخیص داد به این روش قسمتی از آن سطح مورد نظر را بشکنید و به آن نگاه کنید اگر ساروج باشد باید درون آن الیاف گوناگونی مانند موی، کاه ، علف و غیره باشد.
…برای تشخیص ساروج نیمه سخت ، سخت و ساروج بسیار سخت میتوان از تفاوت رنگ آنها استفاده کرد به این صورت که ساروج سخت رنگ سفید شیری دارد و ساروج نیمه سخت رنگ خاکستری دارد و ساروج بسیار سخت رنگ تیره دارد.
… می توانید از آن محل مورد نظر را جدا کنید و در ظرفی که دارای جوهر نمک است بریزید اگر بعد از ۱۰ دقیقه مشاهده کردید که در حال جوشیدن و پودر شدن است سطح مورد نظر شما ساروج است.
روش های شکستن ساروج:
روش های شکستن و خردکردن ساروج متفاوت است زیرا خود ساروجها انواع متفاوتی را دارد به طور کلی میتوانیم ساروج ها را از بین ببریم و آنها را خرد کنیم و برای این کار روش ها و تکنیک های متفاوتی است که ما یک نمونه از آن روش ها را توضیح خواهیم داد
استفاده از کتراک :
کتراک نوعی پودر است که با ترکیبات شیمیایی خاصی تهیه شده است. این ماده ایمنی بالایی دارد ، سازگار با محیط زیست است و بدون صدا و انفجار باعث خرد شدن ساروج میشود . همچنین لازم به ذکر است که استفاده از کتراک بسیار آسان است و به همین خاطر افراد زیادی از آن استفاده می کنند . این ماده از جمله مواد غیر منفجره شیمیایی در معادن است، که با انبساط و اعمال نیروی کششی در داخل دیواره چال موجب شکست سنگ و ساروج میشود. استفاده از کتراک به اینگونه است که آن را با آب ترکیب میکنند و به صورت ملات داخل سوراخ هایی که به همین منظور در سطح سنگ ایجاد شده است میریزند و وقتی که زمان بگذرد این ماده منبسط خواهد شد و باعث شکستن سنگ و ساروج میشود.
خرید کتراک:
برای ثبت سفارش و کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما در واحد فروش تما حاصل نمایید.
شماره تماس:
09919005285